Nieuleczalny książkoholizm: (42) "Czerwona królowa" Victoria Aveyard

Hej, hej, kochani!

Na początku tej recenzji chciałabym zaznaczyć, że nie przepadam za dystopiami. Owszem, czytam je, ale wszystkie oparte są na podobnych schematach, więc nudzą mnie. Do historii, które dzieją się w przyszłości, a które naprawdę mnie poruszyły mogę zaliczyć „Igrzyska śmierci”, „Monument 14”, a ostatnio także „Czerwoną królową”. Co w tej książce jest takiego niezwykłego? Dlaczego aż tak mi się podoba? O tym mam nadzieję Wam opowiedzieć.

Akcja „Czerwonej królowej” dzieje się w królestwie Norty. Państwo jest rządzone przez okrutnego króla, który toczy brutalną, wieloletnią wojnę z sąsiadami. Społeczeństwo Norty, jak i całego ówczesnego świata jest podzielone, a kryterium jest kolor krwi. Srebrni, bogaci arystokraci, posiadają nadludzkie moce i zajmują wysokie pozycje w państwie. Czerwoni to zwykli ludzie, traktowani jako siła robocza i mięso armatnie. Główną bohaterką książki jest Mare – Czerwona dziewczyna, której przeznaczeniem jest walka i najprawdopodobniej śmierć na froncie. Tuż przed swoimi osiemnastymi urodzinami Mare trafia na dwór królewski, co ratuje ją przed poborem. Jest to jednak dopiero początek zmian w życiu głównej bohaterki, która wkrótce trafi w wir gier o władzę i politycznych intryg. Mare będzie musiała nauczyć się, komu może ufać, a kto może zdradzić jej idee.

Świat i społeczeństwo przedstawione w „Czerwonej królowej” w pełni mnie do siebie przekonują. Jak w niewielu dystopiach, tutaj podział społeczeństwa nie wydaje mi się bzdurny i wzięty z księżyca, nielogiczny. Bo czy historia świata nie uczy, że takie szczegóły, jak inna rasa czy wygląd, mogą powodować prześladowania i nienawiść względem określonych grup. W Norcie niemożliwym jest przedostanie się do innej grupy społecznej. Może dlatego tak łatwo utożsamić się z bojownikami o wolność? Przewracając kolejne strony, czytelnik coraz bardziej rozumie intencje i racje Szkarłatnej Gwardii.

Dużą rolę w „Czerwonej królowej” odgrywają delikatnie zaznaczone problemy moralne dzisiejszego świata –terroryzm, walki o wolność, prześladowania. Victoria Aveyard ukazuje nam świat takim, jakim jest już dziś – niesprawiedliwy i okrutny. Zwraca uwagę na bezsens wojen i beznadziejne położenie ludzi innych – biednych, poniżanych, dla których niemożliwe jest wyrwanie się do lepszego życia. Czytając „Czerwoną królową” poznajemy smak strachu, straty, bólu i zdradzonego zaufania.

Kolejnym plusem powieści jest zupełnie inne niż w większości młodzieżówek rozłożenie akcentów. W „Czerwonej królowej” na pierwszy plan nie wysuwa się wątek miłosny. Jest on zaledwie zasygnalizowany, jednak Mare, w odróżnieniu od Katniss czy Ameriki nie waha się ciągle kogo wybrać. Nie zachwyca się także co chwila Mavenem, Calem czy Kilornem, jak czyniła to Tris. Autorka skupiła się na kreowaniu swojej ponurej wizji przyszłości, na walce o wolność i często tragicznych wyborach. Bardzo ciekawym zabiegiem jest brak schematów – żaden z bohaterów nie jest do końca dobry, ani do końca zły. Poznajemy ich motywacje, wyrzuty i wątpliwości, dlatego trudno nam wskazać głównego antagonistę czy pozytywnego bohatera. Zgodnie z przesłaniem książki każdy może zdradzić każdego, więc przejścia z czarnej na jasną stronę mocy są częste. Smaczku książce dodają liczne intrygi i walka o władze w królestwie – to element, który zdecydowanie nie jest zbyt często spotykany w literaturze młodzieżowej.

Warto także wspomnieć o głównej bohaterce, Mare, bowiem to jej oczami widzimy Nortę. Mare nie jest bohaterką idealną, ma dużo wad i zdecydowanie zbyt łatwo ufa ludziom. Nie skupia się jednak jedynie na użalaniu się nad sobą, chce wziąć los w swoje ręce, nie poddaje się tłumowi i pragnie wpłynąć w sposób świadomy na świat, w który żyje. Czytelnik jest w stanie polubić Mare i kibicowac jej w jej dążeniach.

Podsumowując, uważam „Czerwoną królową” za wyróżniającą się oryginalnością dystopię. Co prawda, znajdziemy w niej elementy zaczerpnięte z „Igrzysk śmierci”, „Niezgodnej”, „Rywalek” czy innych antyutopii młodzieżowych, jednak akcenty w powieści rozłożone są zupełnie inaczej. „Czerwona królowa”, ukrywając się za wizją przyszłości, ukazuje nam problemy dzisiejszego społeczeństwa i każe zastanowić się, jak się z nimi uporać. Serdecznie polecam!

Ocena: 7/10 (bardzo dobra)

Książka bierze udział w wyzwaniach: